Sáng ngày 20/12/2025, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP. Đà Nẵng đã phối hợp cùng Làng Toom Sara tổ chức lễ phát động dự án "Rừng Ơi, Thở Đi!". Với thông điệp "Chúng ta có đất - Chung tay trồng rừng", dự án mở ra một chương mới cho nỗ lực bảo tồn và phát triển rừng bản địa tại Hòa Vang, hướng tới mô hình du lịch bền vững.

Từ nỗi đau thiên tai đến khát vọng hồi sinh rừng bản địa

Miền Trung nói riêng và Việt Nam nói chung vừa trải qua liên tiếp những trận thiên tai khắc nghiệt, những dòng thác bùn sạt lở, những con nước lũ lịch sử tháng 11 năm 2025 không chỉ cuốn đi tài sản, mà còn là lời cảnh báo đau xót từ thiên nhiên. Thực tế nghiệt ngã đã chứng minh: những cánh rừng keo đơn loài, ngắn ngày vốn chỉ phục vụ mục tiêu kinh tế nhất thời, đã không còn đủ sức che chở cho đất, không còn đủ sức giữ lại mạch nước ngầm.

Đứng trước nỗi đau ấy, dự án "Rừng Ơi, Thở Đi!" đã ra đời. Đây không chỉ là một chiến dịch trồng cây, mà là một hành trình "hồi sinh" đầy kiêu hãnh cho những cánh rừng bản địa đa tầng. Ở đó, người dân bản địa không chỉ là người làm thuê cho rừng, mà họ chính là chủ nhân, là linh hồn của dự án. Với sáng kiến "Chúng ta có đất - Chung tay trồng rừng", Toom Sara khát khao tạo ra một hệ sinh thái nơi kinh tế du lịch bền vững và bảo tồn thiên nhiên hòa vào nhau, để rừng được thở và được nuôi sống người dân bản địa.

Mô hình kinh tế xanh tự vận hành

Khác với những dự án cộng đồng thông thường dựa vào nguồn vốn tài trợ bên ngoài, "Rừng Ơi, Thở Đi!" là một mô hình kinh tế xanh tự vận hành. Làng Toom Sara đã khéo léo đóng gói thành các sản phẩm du lịch trải nghiệm, nguồn lợi từ du khách sẽ trực tiếp quay trở lại để nuôi dưỡng những mầm xanh, trả lương cho người dân chăm sóc cây, tạo nên một vòng lặp phát triển bền vững không ngừng nghỉ. Đồng thời hình thành cộng đồng tình nguyện viên để hỗ trợ chăm cây và hỗ trợ cho dự án. 

Để giải quyết gốc rễ của bài toán bảo tồn và phát triển, dự án "Rừng Ơi, Thở Đi!" được định hình dựa trên sự gắn kết chặt chẽ của 3 trụ cột chiến lược, tạo nên một hệ sinh thái khép kín giữa Thiên nhiên - Con người - Kinh tế:

• Cây giống bản địa: Ưu tiên những loài cây vốn đã quen thuộc với thổ nhưỡng, khí hậu địa phương, đảm bảo khả năng sinh trưởng tự nhiên tốt nhất. Ví dụ như: cây chò chỉ, xoan đào, táu, bời lời, trám đen...

• Sinh kế bền vững: Thay vì trồng keo, người dân sẽ có thu nhập ổn định từ các gói sản phẩm du lịch xanh và canh tác dưới tán rừng cổ thụ. Điều này giúp bà con yên tâm chuyển đổi mô hình mà không lo ngại về kinh tế.

• Cộng đồng chung tay: Sáng kiến "Chúng ta có đất - Chung tay trồng rừng" kêu gọi các chủ rừng, khu du lịch lân cận và người dân cùng kết nối, tạo nên hệ sinh thái bền vững cho khu vực Hòa Vang và lan tỏa ra cả nước. Minh chứng là sự ký kết đồng hành chiến lược giữa Làng Toom Sara cùng Khu du lịch Hòa Phú Thành và Khu du lịch sinh thái Cổng Trời Đông Giang, cùng cam kết lan tỏa mô hình trồng rừng bản địa ra khắp khu vực.

Hành trình hồi sinh nhịp thở cho rừng qua 4 giai đoạn

Hành trình hồi sinh nhịp thở cho rừng là một tiến trình bền bỉ được Toom Sara hiện thực hóa qua 4 giai đoạn. Các bước đi này được triển khai song song và liên tục điều chỉnh, hoàn thiện tuỳ theo các yếu tố ngoại cảnh, tình hình thực tế:

• Giai đoạn 1 - Hơi thở của Rừng: đây là giai đoạn về rừng, lắng nghe, tìm hiểu đất, rừng và con người bản địa nhằm mục tiêu xây dựng kế hoạch dự án bền vững hơn. Hàng loạt các hoạt động đã được Làng Toom Sara đưa vào dự án để tìm kiếm sự đồng thuận, chung tay của các thế hệ, các ngành nghề khác nhau để có những góc nhìn đa chiều, những tri thức bản địa, tri thức dân gian phục vụ cho dự án. Đó là việc tái hiện lễ hội Phuơih Ca Coong - lễ tạ ơn thần rừng; chương trình nghệ thuật Sara fest để các nghệ sỹ trẻ cùng đi tìm hơi thở của rừng, tìm tình yêu với rừng; hay là tổ chức trại sáng tác nghệ thuật, lễ hội điêu khắc trên gỗ lũa và các chương trình lưu trú sáng tác với cảm hứng về rừng, kết nối cộng đồng qua các hoạt động tình nguyện.

• Giai đoạn 2 - Lời gọi về rừng: xây dựng các sản phẩm du lịch trồng rừng để đảm bảo dự án được thực thi thành công. Đây là giai đoạn cơ bản chúng tôi đã hoàn thiện. Hiện các sản phẩm đang được đóng gói thành các gói trồng rừng như: "Rừng Thì Thầm", "Rừng Rì Rào", "Rừng Ngân Nga" và các gói chăm rừng khác.

• Giai đoạn 3 - Hồi sinh cánh rừng: thí điểm các sản phẩm du lịch trồng rừng - triển khai cho khách tham quan tham gia trồng rừng tại khu đất của chúng tôi. Và nhân rộng mô hình thông qua chương trình "Chúng ta có đất, chung tay trồng rừng". Đây là giai đoạn thực thi và hành động để dự án đi vào thực tế.

• Giai đoạn 4 - Rừng Ơi, Thở Đi! là giai đoạn duy trì và phát triển bền vững Rừng bản địa thông qua các hoạt động du lịch sinh thái, kinh tế nông nghiệp dưới tán rừng để tạo sinh kế bền vững song song với việc trồng rừng.

Hơn 30 mầm xanh đã bén rễ

Trong không khí trang trọng của lễ phát động, hơn 30 cây chò chỉ đã được trồng xuống mảnh đất Suối Hoa. Đặc biệt, bảng tên của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP. Đà Nẵng đã được cắm ngay tại khu vực trồng cây, như một minh chứng đanh thép cho sự đồng hành, cam kết sát cánh của chính quyền địa phương cùng doanh nghiệp và cộng đồng trong công cuộc bảo vệ môi trường.

Hiện dự án đang được thí điểm thành công trên mảnh đất Suối Hoa (Hòa Vang). Những gói du lịch xanh đầu tiên đã nhận được sự ủng hộ lớn từ cộng đồng tình nguyện viên và du khách yêu thiên nhiên.

Hãy cùng Toom Sara viết tiếp câu chuyện của rừng. Bởi khi rừng được thở, chúng ta mới thực sự được sống.